ဂူေျပာက္ႀကီး (ျမင္းကပါ)

ဂူေျပာက္ႀကီး (ျမင္းကပါ)သည္ ကြမ္းေတာင္ေပါက္ လုိဏ္ႏွစ္ဆင့္ဂူ ဘုရားျဖစ္ၿပီး ေအဒီ(၁၁၁၃) တြင္ အမတ္ႀကီး ရာဇကုမာရ္ (က်န္စစ္သားမင္း ႏွင့္ သမၻဴလ မိဖုရား တုိ႔၏သား)က တည္ခဲ့သည္။ က်န္စစ္သားမင္းသည္ ေအဒီ (၁၀၈၄) တြင္ ပုဂံထီးန္းကို ရရွိခဲ့ၿပီး နန္းစံႏွစ္ (၂၈) ႏွစ္ ေအဒီ (၁၁၁၃) အေရာက္တြင္ မက်န္းမမာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ က်န္စစ္သား ႏွင့္ သမၻဴလ မိဖုရား တုိ႔မွ ေမြးဖြားသည့္ ရာဇကုမာရ္သည္ ဖခင္၏ ေက်းဇူးကုိ ေအာင့္ေမ့သတိရကာ ေရႊဆင္းတု တစ္ဆူ ျပဳလုပ္၍ ဖခင္ က်န္စစ္သားမင္းထံ သြားေရာက္ၿပီး ဤဘုရားကုိ ဖခင္အတြက္ ျပဳလုပ္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဖခင္ေပးထားေသာ ကၽြန္သံုးရြာကုိ လည္းဤဘုရားအား လွဴေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားခဲ့သည္။ က်န္စစ္သားမင္းက ရာဇကုမာရ္၏ မိဘေက်းဇူး သိတတ္မႈအတြက္ ႏွစ္သက္ ၀မ္းေျမာက္စြာႏွင့္ သာဓုေခၚကာ ေရစက္သြန္းခဲ့သည္။ ရာဇကုမာရ္သည္ ထုိဘုရားကုိ ဌာပနာ၍ ဂူေျပာင္းႀကီး (ျမင္းကပါ) ဘုရားကုိ တည္ခဲ့သည္။

ျမေစတီေက်ာက္စာ (ယခု ရာဇကုမာရ္ ေက်ာက္စာ) တြင္ ဘုရား၏ မူလဘဲြ႕ေတာ္ မပါရွိေသာ္လည္း ဂူဘုရားသည္ ျမင္းကပါရြာတြင္ တည္ရွိၿပီး ဂူဘုရား အတြင္း အျပင္ အေျပာက္ အျပိန္းတုိ႔ျဖင့္ မြမ္းမံ တန္ဆာဆင္ထား၍ ဂူေျပာက္ႀကီး ဘုရားဟု ေခၚတြင္ခဲ့သည္။

ဂူေျပာက္ႀကီး (ျမင္းကပါ) တုိက္မအထက္တြင္ ဆင္ေျခေလ်ာ အမုိး၊ ပစၥယာမ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားၿပီး ကြမ္းေတာင္ေပါက္ ထားသည္။ ကြမ္းေတာင္ ပတ္လည္ ေလးမ်က္ႏွာတြင္ ေလးေထာင့္ ေဖာင္းျပားမ်ား ေဖာ္၍ ၾကက္လ်ာတြင္ မုခ္ကပ္သံုးခု ပါရွိသည္။ နံရံေဆးေရး ပန္းခ်ီကားမ်ား၊ အဂၤေတ ပန္းေတာ့ လက္ရာမ်ား၊ ေက်ာက္ဆစ္ ပန္းတေမာ့ လက္ရာမ်ား ရွိသည္။

ဂူေျပာက္ႀကီး (ျမင္းကပါ) ဘုရားအတြင္း နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီမ်ားမွာ ဗုဒၶ၀င္ ပန္းခ်ီမ်ားျဖစ္သည့္ ျမတ္စြာဘုရား တာ၀တိ ံသာမွ ဆင္းလာခန္း၊ ျမတ္စြာဘုရား တရားေဟာခန္း ႏွင့္ ဘုရား ေ၀သာလီျပည္သုိ႔ ေလွျဖင့္ သြားပံု (၅၅၀) ဇာတ္ကြက္မ်ား၊ ေကာသလမင္း အိပ္မက္ (၁၆)ခ်က္၊ (၅၄၄)ဘီစီတြင္ ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္ အဇာတသတ္မင္း လက္ထက္ ပထမသဂၤါယနာ တင္ပဲြ၊ (၄၄၄)ဘီစီတြင္ ေ၀သာလီျပည္ ကာဠာ ေသာကမင္းလက္ထက္ ဒုတိယသဂၤါယနာ တင္ပဲြ၊ (၃၀၉) ဘီစီတြင္ ပါဋလပုတ္ျပည္ သီရိဓမၼာေသာက မင္းႀကီး (အေသာက) မင္းလက္ထက္ တတိယသဂၤါယနာ တင္ပဲြ အပါအ၀င္ အျခား ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ အေၾကာင္းအရာ မ်ားျဖစ္သည့္ သီဟိုဠ္ႏုိင္ငံ ဧဠာရမင္းသည္ နန္းေတာ္ေရွ႕တြင္ တရားေခါင္းေလာင္း ခ်ိတ္ဆဲြကာ တရားသျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ပံု၊ သီဟုိဠ္ႏိုင္ငံ ေဒ၀ါနံပီယမင္း ႏွင့္ ရွင္မဟိႏၵတုိ႔ အေမးအေျဖခန္း ပန္းခ်ီမ်ား ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ နတ္သား နတ္သမီးမ်ား ကေနပံု၊ နန္းတြင္းသူ နန္းတြင္းသားမ်ားပံု၊ ပုဂံေခတ္ အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးပံု မ်ားလည္း ရွိသည္။ (၁၉၈၄) မွစ၍ ေရွးေဟာင္း သုေတသနဦးစီးဌာန သည္ ကုလသမဂၢ အကူအညီျဖင့္ ဂူေျပာက္ႀကီး (ျမင္းကပါ) ဘုရား အတြင္းရွိ နံရံေဆးေရး ပန္းခ်ီမ်ားႏွင့္ မင္စာမ်ားကုိ ဓာတုေဗဒနည္းျဖင့္ ျပန္လည္ ထင္ရွား ေပၚလြင္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ အတြက္ ဘုရားရွိ နံရံေဆးေရး ပန္းခ်ီမ်ား ႏွင့္ ေရွးေဟာင္း မြန္ဘာသာ ကမၸည္းစာမ်ားကုိ ဖတ္႐ႈ ေလ့လာႏုိင္ၿပီ ျဖစ္သည္။

ဂူေျပာက္ႀကီး (ျမင္းကပါ) ဘုရား၏ အျပင္မ်က္ႏွာစာ မ်ားရွိ ဘီလူးပန္းဆဲြ၊ ေထာင့္ေဘာင္ပန္း အဂၤေတပန္း စသည့္ အဂၤေတ၊ ပန္းေတာ့ လက္ရာမ်ားႏွင့္ ဘုရားရွိ ေက်ာက္ေလသာ ျပဴတင္းေပါက္မ်ား ေဖာက္ထားပံုကုိ ေလ့လာႏုိင္သည္။ ဂူဘုရားရွိ အလယ္ဗဟုိ ဂႏၶကုဋီတုိက္ ပတ္လည္တြင္ စၾကၤပတ္လမ္းရွိၿပီး စၾကၤအတြင္း နံရံ မုခ္ကပ္မ်ားရွိ ဗုဒၶရုပ္ပြား ေက်ာက္ဆစ္ ပန္းတေမာ့ လက္ရာမ်ားကုိ ေလ့လာႏုိင္သည္။

( ဦးေမာင္ေမာင္ - ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ ၏ ပုဂံေစတီပုထုိးမ်ား )